Bạn có thể đã nghe thấy thuật ngữ BIOS và UEFI được sử dụng thay thế cho nhau bởi các chuyên gia máy tính. Tuy nhiên, trong khi cả 2 đều thực hiện các nhiệm vụ tương tự nhưng chúng vẫn khác nhau ở một số điểm. Ở bài viết này, chúng ta xem xét thảo luận sâu hơn về sự khác biệt giữa BIOS và UEFI. Chúng ta sẽ nói về những điểm tương đồng và xem xét một số ưu điểm và nhược điểm của chúng.

Sự khác biệt giữa BIOS và UEFI

Cả BIOS và UEFI đều là firmware bo mạch chủ cấp thấp kết nối PC và các thành phần phần cứng của nó với hệ điều hành. Trong khi phiên bản trước là phiên bản truyền thống đã được sử dụng trong nhiều thập kỷ, phiên bản sau là phiên bản lặp lại hiện đại hơn được tìm thấy trong các bo mạch chủ và máy tính mới hơn và đắt tiền hơn.

BIOS là gì?

BIOS là viết tắt của Basic Input-Output System và là phần mềm được nhúng trên chip điều khiển bo mạch chủ của máy tính. Nó hoạt động như một cầu nối giữa các thành phần phần cứng của máy tính và hệ điều hành. Nó giúp tải bộ nạp khởi động và khởi chạy hệ điều hành trên hệ thống của bạn

Sau khi hệ thống được bật, BIOS sẽ trải qua quá trình POST hoặc Power-On SelfTest để kiểm tra mọi sự cố có thể xảy ra với cấu hình phần cứng. Nếu có gì đó không ổn, nó sẽ hiển thị thông báo lỗi hoặc phát một loạt tiếp bíp để chuyển tiếp một mã khó hiểu để chỉ ra có sự cố đối với máy tính.

Sự khác biệt giữa BIOS và UEFI là gì?

BIOS có nguồn gốc từ những năm 1970 và vẫn tiếp tục được sử dụng trong các bo mạch chủ PC cho đến ngày nay. Tuy nhiên, nó nhanh chóng trở nên lỗi thời với việc vận chuyển các bo mạch chủ mới hơn với UEFI, đây là phần mềm bo mạch chủ có khả năng cao hơn,mạnh mẽ hơn.

UEFI là gì?

UEFI là viết tắt của Unified Extensible Firmware Interface, là một giao diện mới hơn. Nó kế thừa của BIOS và nhằm giải quyết những hạn chế về mặt kỹ thuật của BIOS. Giống như BIOS nó cũng hoạt động như người trung gian để kết nối giữa các thành phần cứng của máy tính với hệ điều hành của nó. Nó có nhiều nâng cấp so với công nghệ cũ của nó.

UEFI lưu trữ thông tin về quá trình khởi tạo và khởi động trong tệp .efi trong một phân vùng lặn cứng gọi là Phân vùng hệ thống EFI(ESP). Đó là một phân vùng chứa bộ nạp khởi động. UEFI có thể khởi động trực tiếp hệ điều hành bằng cách bỏ quá BIOS PORT dẫn đến thời gian khởi động nhanh hơn và nó có thể khởi tạo nhiều thành phần đồng thời.

Sự khác biệt giữa BIOS và UEFI là gì?

Không giống như BIOS có từ những năm 1970, UEFI là một giao diện hiện đại được thiết lập như một tiêu chuẩn vòa năm 2007. Nó hỗ trợ hầu hết các nền tảng phần cứng hiện đại với càng ràng buộc bộ xử lý cho Itanium, x86, x86-64, ARM và ARM64.

Điểm giống nhau giữa BIOS và UEFI là gì?

Như đã đề cập ở trên, BIOS và UEFI là 2 phần mềm bo mạch chủ có thể khởi động PC vào hệ điều hành khi được bật nguồn. Nó xác định cách PC bật, ổ đĩa khởi động từ đâu và những thành phần phần cứng cốt lõi nào mà hệ thống nhận ra.

BIOS và UEFI cũng ra lệnh cho hệ thống tần số mà CPU,GPU và RAM sẽ hoạt động, cũng như mức năng lượng mà chúng nên lấy từ PSU(Power Supply Unit). Tốc độ quạt, độ trễ RAM và các cài đặt khác liên quan đến phần cứng cũng do BIOS hoặc UEFI quyết định.

Sự khác biệt giữa BIOS và UEFI là gì?

BIOS là công nghệ kế thừa có từ thời DOS và được thiết kế bằng trình hợp ngữ, trong khi UEFI hiện đại hơn được viết bằng C. BIOS vẫn hoạt động ở chế độ 16-bit,có nghĩa là nó chỉ có thể xử lý 1MB bộ nhớ thực thi. Điều này hạn chế khả năng khởi tạo nhiều thiết bị cùng lúc và dẫn đến thời gian khởi động chậm hơn.

Mặt khác, UEFI có thể chạy ở chế độ 64-bit, có nghĩa là nó có nhiều không gian địa chỉ hơn BIOS giúp quá trình khởi động nhanh hơn. Công nghệ mới cũng có một số ưu điểm khác, bao gồm khả năng khởi động từ các ổ đĩa lớn hơn nhiều,với giới hạn lý thuyết là 9.4 Zettabyte. Mặt khác BIOS cũng chỉ có thể khởi động từ ổ đĩa 2.2TB hoặc nhỏ hơn.

Khả năng giải quyết nhiều không gian hơn cũng là lý do tại sao UEFI có thể hỗ trợ nhiều thiết bị đầu vào, bao gồm cả chuột và màn hình thiết lập của nó trông hiện đại hơn màn hình của BIOS. UEFI cũng hỗ trợ một số đồ họa cơ bản không như BIOS.

Một điểm đáng chú ý nữa là,BIOS dựa vào Master Boot Record(MBR) để lưu trữ dữ liệu của bộ nạp khởi động. MBR nằm trong phân đoạn đầu tiên của đĩa và có thể bị hỏng rất dễ dàng. Ngược lại UEFI sử dụng Bảng phân vùng GUID(GPT), bảng này cũng lưu trữ các bản sao dự phòng của mã khởi động và sử dụng kiểm tra dự phòng theo chu kỳ để phát hiện bất kỳ lỗi dữ liệu nào có thể xảy ra,tạo ra một môi trường khởi động mạnh mẽ hơn và có thể phục hồi.

Cuối cùng, UEFI hỗ trợ kết nối mạng, giúp khắc phục sự cố từ xa ngay cả khi không cài đặt hệ điều hành. Nhìn chung, đây là lựa chọn tốt hơn nhiều trong hầu hết các trường hợp, đó là lý do tại sao nó được hầu hết các nhà sản xuất bo mạch chủ ưa chuộng trong những năm gần đây.

UEFI : Nhược điểm của nó là gì?

Một trong những nhược điểm lớn của UEFI là lớp trừu tượng cao hơn và khả năng chạy các ứng dụng UEFI mở ra cánh của cho rootkit và các phần mềm độc hại khác. Một nghiên cứu của Advanced Intelligence và Eclypsium gần đây đã phát hiện ra rằng phần mềm độc hại TrickBot đã đạt được khả năng tấn công UEFI.

Nhiều lập trình viên nổi tiếng cho rằng UEFI mang lại sự phức tạp không cần thiết,theo họ không có nhiều hệ điều hành chính thống tận dụng được các trình điều khiển không phụ thuộc vào CPU cũng như thiết kế mô-đun và linh hoạt của chúng. Dù vậy, UEFI đã tiếp tục phát triển và dự kiến cuối cùng sẽ thay thế BIOS cũ.

Làm thế nào để kiểm tra xem PC của bạn đang chạy BIOS hay UEFI

1. Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở cửa số Run. Bây giờ gõ msinfo32 và nhấn Enter để mở thông tin hệ thống.

Sự khác biệt giữa BIOS và UEFI là gì?

2. Bây giờ hãy nhấp vào System Summary ở ngăn bên trái. Ở bên phải, Tìm đến mục BIOS Mode,nó sẽ hiển thị Legacy hoặc UEFI tùy thuộc vào máy tính của bạn đang chạy BIOS hay UEFI.

Sự khác biệt giữa BIOS và UEFI là gì?